مهناز افخمی

معاون نخست‌وزیر، وزیر مشاور در امور زنان
در بنیاد مطالعات ایران، بتزدا، مریلند، آمریکا، 2009

تصاویر:

اطلاعات:

مهناز افخمی بانام اصلی مهناز ابراهیمی (زادهٔ 1319 کرمان). مهناز افخمی در اروپا تحصیل کرد و به ایران بازگشت. او از 1347 تا 1349 رئیس گروه آموزش زبان انگلیسی در دانشگاه ملی ایران بود. از 1349 تا 1357 به مدت 8 سال دبیر کل سازمان زنان ایران و در سه سال آخر دورهٔ محمدرضاشاه، به وزارت امور زنان منصوب شد. او دومین زن، پس از فرخ رو پارسا، در ایران است که به مقاوم وزارت رسید. در سال 1355 به‌عنوان «وزیر مشاور در امور زنان» در دورهٔ پهلوی دوم انتخاب شد.
مهناز افخمی مؤلف کتاب‌ها و مقاله‌های متعددی درزمینۀ حقوق زنان است. ازجمله «به‌سوی یک جامعهٔ مداراگر»، «زنان در تبعید»، «ایمان و آزادی»، «زنان مسلمان و مشارکت در عرصه‌های سیاسی»، «حقوق زن در ایران» و «آموزش حقوق زنان در جهان اسلامی». افخمی پس از خروج از ایران به همکاری با بنیاد مطالعات ایران پرداخت.


خلاصه مصاحبه:

ایجاد تشکلی با عضویت 400 نفر از دختران دانشجو در سال 1970-1348- عدم اطلاع فعالان سیاسی ایرانی مقیم آمریکا از وضع مردم و عدم ارتباط فکری با مردم- چیزهایی که زمانی فقط ادبیات بودند، بعدها در بازخوانی دیگر، تبدیل شدند به ادبیات فمینیستی؛ مثل رمان‌های جین آستین- اصالت غرب فمینیسم- چرا برخلاف همه‌جای دنیا، حقوق زنان از بالا پیگیری می‌شد نه از توده‌ها یا روشنفکران- محمدرضاشاه نمی‌خواست به‌طور خاص برای حقوق زنان کار کند بلکه می‌خواست ایران یک کشور پیشرفته باشد که در فکر او با جوامع صنعتی اروپا یا ژاپن رقابت کند- پیشنهاد تأسیس سازمان آموزش و تحقیق منطقه‌ای برای زنان آسیا و اقیانوس آرام با مرکزیت ایران به اشرف پهلوی- پیشنهاد تأسیس سازمان بین‌المللی برای هماهنگی سازمان‌های مشابه منطقه‌ای و تأسیس دفتر آن در ایران- تبدیل ایران به مرکزی برای تغییر وضع زنان- تعیین سال زن و دههٔ زن در کنفرانس مکزیک و تعیین ایران به‌عنوان میزبان کنفرانس بین‌المللی سازمان ملل متحد در سال 1980- حکومت ایران برای آنکه بتواند سازمان‌های بین‌المللی را در خود حفظ کند، مجبور بود به حقوق زنان احترام بگذارد و قوانین عقب‌افتاده را اصلاح کند- ریاست افتخاری اشرف پهلوی بر سازمان زنان- پیشنهاد اشرف پهلوی به وی برای پذیرفتن دبیر کلی سازمان زنان- ارتباط با لایه‌های سنتی جامعه و حتی مراجع برای ایجاد اصلاحات دربارهٔ زنان- رجوع به آیت‌الله شریعتمداری برای تهیهٔ قانون حمایت از خانواده- اشاره به مخالفت امام خمینی با حضور سیاسی زنان پیش از انقلاب- راه‌اندازی طرح سوادآموزی تابعی با کمک یونسکو برای زنان روستایی و خانه‌دار- دو کشور وزیر امور زنان داشتند: یکی ایران و دیگری فرانسه- اظهار موافقت آیت‌الله خویی با قانون حمایت از خانواده در دیدار آقای صدر وزیر دادگستری با وی- دنباله‌روی کشورهای اسلامی ازجمله اردن و مراکش از ایران در تغییر قوانین زنان- بازدید رهبران نهضت‌های زنان کشورهای مختلف ازجمله آمریکا، انگلیس و غیره در ایران- ارتباطات تشکیلاتی و مدیریتی سازمان زنان در شهرستان‌ها و استان‌ها- اشتباه رژیم شاه در تأسیس حزب رستاخیز و اجباری کردن عضویت در آن- برآشفتگی شریف امامی از ادعای خانم منوچهریان (عضو سنا) دربارهٔ خلاف اسلام بودن مشروط کردن خروج زن با اجازهٔ شوهر یا پدر- الگو گرفتن آمریکا حتی در زمان کلینتون و اوباما از ایران، برای به‌کارگیری وزیر مشاور در امور زنان برای هماهنگی بین وزارت خانه های مختلف در مباحث زنان- ارجاع همهٔ طرح‌ها و لوایح مرتبط با مسائل زنان به وزیر مشاور در امور زنان.