معاون نخستوزیر، بنیانگذار و نخستین رئیس سازمان حفاظت محیطزیست
بتزدای شمالی، مریلند، آمریکا، 2009
اسکندر فیروز، طبیعت شناس و کارشناس محیطزیست، بنیانگذار و نخستین رئیس سازمان حفاظت محیطزیست ایران بود. برخی او را «پدر سازمان محیطزیست ایران» نامیدهاند. او فرزند محمدحسین میرزا و نوهٔ عبدالحسین میرزا فرمانفرما است. پسازآن که کانون شکار در سال 1346 به سازمان شکاربانی و نظارت بر صید تبدیل شد، فیروز ریاست آن را به عهده گرفت. با تلاشهای او این سازمان در سال 1350 به سازمان حفاظت محیطزیست تغییر نام داد و دامنهٔ فعالیت آن نیز گسترش یافت. سپس در سال 1353 یکی از مهمترین قوانین زیستمحیطی ایران با عنوان قانون حفاظت و بهسازی محیطزیست تصویب شد که هنوز در ایران اعتبار حقوقی دارد. با کوشش او مناطق چهارگانهٔ تحت حفاظت ایران بانامهای پارک ملی، اثر طبیعی ملی، پناهگاه حیاتوحش و منطقهٔ حفاظتشده، تعیین شد.
پیشینهٔ خانوادگی- سفر فیروز و برادرش به آلمان جهت تحصیل- اوضاع نابسامان اروپا و مقدمهچینی جنگ جهانی دوم- ادامهٔ تحصیل فیروز و برادرش در دانشگاه آمریکایی بیروت- بیکاری پدر فیروز به دلیل بدبینی رضاخان به وی بعد از ریاست یک سالهٔ وی بر سازمان ثبتاحوال و اوضاع نابسامان مالی خانواده- بازگشت به ایران و نیمهکاره ماندن تحصیلات در بیروت- فرار رضاشاه و بازگشت پدر فیروز به ارتش و رسیدن به مقام سرلشکری- سفر فیروز و برادرش به آمریکا- تحصیل در رشتهٔ راه و ساختمان در یرن و اشتغال در شرکتهای ساختمانی بعد از فارغالتحصیلی- بازگشت به ایران و فعالیت در ادارهٔ اصل 4- انتخاب فیروز بهعنوان نمایندهٔ همدان- تأسیس دستگاه کانون شکار با کمک شاهپور عبدالرضا- روحیات محمدرضاشاه- بررسی مرگ شاهپور علیرضا، سپهبد خاتم و مسعود- انتشار مجلهٔ شکار طبیعت و ترویج فرهنگ حفظ منابع طبیعی- ایجاد گارد کانون شکار- توضیحاتی دربارهٔ شاهپور عبدالرضا- ایجاد سازمان شکاربانی و نظارت بر صید و انتصاب فیروز به مدیرعاملی آن- ارتباط با سازمانهای حمایت از محیطزیست در سطح بینالملل- حلقه گذاری پرندگان و پیدا کردن مسیر مهاجرت آنها بهویژه فلامینگوها- توضیحاتی در مورد تالاب و اهمیت آن- اطلاعات و تحقیقات دقیق ایران دربارهٔ آلودگی دریای خزر و مسمومیت ماهیها در مقابل بیاطلاعی روسها- توضیحاتی راجع به آموزشگاه عالی محیطزیست و چگونگی جذب نیروهای توانمند و علاقهمند- توضیحاتی دربارهٔ قانون حفاظت و بهسازی محیطزیست و الگو گیری دیگر کشورها از این قانون- طرح پارک طبیعت پردیسان ادغامی از موزه، باغوحش، گیاهشناسی، موزهٔ گیاهشناسی، آکواریوم و...- توضیحاتی دربارهٔ پناهگاه حیاتوحش بختگان- توضیحاتی دربارهٔ منطقهٔ پارک ملی گلستان- توضیحاتی دربارهٔ قرق سلطنتی و شکارگاه شاه- چگونگی انتخاب و تبدیل یک منطقه به منطقهٔ حفاظتشده- حمایت شاه از دستگاه حفاظت از محیطزیست در مقابل ارتش در صورت تضاد و تعارض- ماجرای ممانعت از مانور ارتش در پناهگاه موته- ممانعت از ساخت رادار توسط ارتش دریکی از کوههای پارک ملی در استان هرمزگان- جلوگیری از شلیک توپخانهٔ شیراز در پارک ملی- پرسشنامهٔ گزارش اثر زیستمحیطی صنایع قبل از دادن مجوز به کارخانهها- مشکل آلودگی هوای تهران در آن دوران و ارائهٔ راهحل- اهمیت گیلان و مازندران، آمایش ساحل و کنارهٔ دریای خزر و توجه به جادهٔ چالوس- ماجرای نایبرئیس شدن فیروز در ICUN- ماجرای طرح گازسوز کردن تاکسیها برای کاهش آلودگی هوا به کمک تقی ابتکار (پدرخانم ابتکار)- توضیحاتی دربارهٔ موزهٔ تاریخ طبیعی- توضیحاتی پیرامون مالچپاشی- بذرپاشی با هواپیما در دشت لوت برای تثبیت بخشی از شنهای روان، راهحلی برای مقابله با هزینهٔ بالای مالچپاشی- تهیهٔ طرح بیابانزدایی منطقهٔ توران و کنار گذاشتن آن با خروج فیروز از دستگاه حفاظت از محیطزیست- ایجاد تغییرات در کتب درسی توسط سازمان محیطزیست- استفاده از صداوسیما و جراید برای آشنایی مردم با محیطزیست طبیعی.